بسم الله الرحمن الرحیم
سوال: روش تامین زیرساختهای اجرای نرم‌افزار
برای اجرای نرم‌افزارهای سازمان نیاز به تجهیزات می‌باشد. از چه روشی برای تامین این تجهیزات استفاده کنیم؟
شرح مساله و تعاریف
بدیهی است نرم‌افزارها برای اجرا نیاز به منابع سخت‌افزاری دارند. بارزترین سخت‌افزار مورد نیاز، سرورهای فیزیکی دارای RAM و Hard و CPU مشخص می‌باشند. علاوه بر سرورها به تجهیزات شبکه از جمله سوئیچ‌ها و فایروال‌ها و همچنین تجیهزات ذخیره‌سازی همچون SAN نیاز خواهیم داشت. این منابع سخت‌افزاری ساز و کارهای نگهداری از جمله پایش، تعویض و تعمیر هستند. این فعالیت را اصطلاحاً «نگهداری تجهیزات سخت‌افزاری» می‌نامیم.
منابع سخت‌افزاری در سازه‌هایی تحت عنوان «مرکز داده» نگهداری می‌شوند که از استانداردهای خاصی پیروی می‌کنند. با وجود رعایت استانداردهای سخت‌گیرانه در ساخت مراکز داده، نرم‌افزارهای حساس همواره در بیش از یک مرکز داده -ترجیحاً در شهرهای مختلف- استقرار می‌یابند. نگهداری مرکز داده از جهت سازه، انرژی، سیستم سرمایش، امنیت فیزیکی، رک‌ها، شبکه Passive و امثالهم را اصطلاحاً «نگهداری مرکز داده» می‌نامیم.
برای مدیریت بهینه منابع سخت‌افزاری از «ابزارهای مجازی‌سازی» همچون VMWare ESXi یا OpenStack استفاده می‌شود. این ابزارها کمک می‌کنند به جای ماشین‌های فیزیکی، ماشین‌های مجازی در اختیار نرم‌افزارها قرار گیرد. «نگهداری زیرساخت مجازی‌سازی» فعالیت دیگری است که در تامین تجهیزات باید مورد توجه قرار گیرد.
نرم‌افزارها برای پیاده‌سازی قابلیتهای خود معمولاً به «میان‌افزارها» یا ابزارهای نرم‌افزاری وابسته هستند. از جمله پایگاه‌ها داده، ابزارهای مانیتورینگ، ابزارهای جمع‌آوری و تحلیل لاگ، زیرساختهای مدیریت کانتینر (همچون کوبرنتیس). در سالهای اخیر جداسازی مسئولیت فراهم‌سازی میان‌افزارها تحت عنوان «زیرساخت ابری» مرسوم شده است. این جداسازی به تخصصی شدن این فعالیتها و در نتیجه بهبود کیفیت و در عین حال کاهش هزینه سخت‌افزار و هزینه خدمات کمک می‌کند. یعنی سازمان می‌تواند یک -یا چند- را مسئول «نگهداری زیرساخت ابری» نماید.
تصمیمات پیش‌رو
طبق توضیحات فوق الذکر تامین زیرساخت لازم برای اجرای نرم‌افزارها نیازمند فعالیتهای زیر می‌باشد.
- نگهداری مرکز داده
- نگهداری تجهیزات سخن‌افزاری
- نگهداری زیرساخت مجازی‌سازی
- نگهداری زیرساخت ابری (ترجیح اما غیر ضروری)
نقاط تصمیم‌گیری به شرح زیر می‌باشند:
- هر یک از فعالیتها برون‌سپاری شود یا به تیم داخلی سازمان سپرده شود.
- مرکز داده و همچنین تجهیزات می‌تواند کرایه شود یا تحت تملک سازمان قرار گیرد.
- تجهیزاتی که کرایه می‌شود اختصاصی باشد یا اشتراکی با سایر مشتریان استفاده شود.
ترکیبات قابل بحث این نقاط تصمیم در جدول زیر آورده شده است.
| مرکز داده | تجهیزات | مجازی‌سازی | زیرساخت ابری | شماره گزینه |
|---|---|---|---|---|
| تملک | اختصاصی | اختصاصی | اختصاصی | ۱ |
| بدون زیر ساخت ابری | ۲ | |||
کرایه (دولتی یا خصوصی) | تملک | اختصاصی | اختصاصی | ۳ |
| بدون زیر ساخت ابری | ۴ | |||
| کرایه (دولتی یا خصوصی) | اختصاصی | اختصاصی | ۵ | |
| بدون زیر ساخت ابری | ۶ | |||
| اشتراکی | اشتراکی | ۷ | ||
| اختصاصی | ۸ | |||
| بدون زیر ساخت ابری | ۹ |
تصمیم‌گیری در مورد برون‌سپاری فعالیتها
سازمان توتک یک سازمان جوان با حداقل پرسنل در زمینه فناوری اطلاعات می‌باشد. بنابراین بضاعت کافی برای به عهده گرفتن مستقیم هیچ یک از فعالیتها را ندارد. هر چند سازمانها بزرگ و قدیمی نیز به دلیل پیچیدگی‌های متنوع این امر عمدتاً اینگونه فعالیتها را واگذار می‌نمایند. بنابراین پیشنهاد مشاور به سازمان توتک برون‌سپاری کلیه فعالیتهای مرتبط با تامین زیرساختهای اجرای نرم‌افزار می‌باشد. بنابراین حالتهای مختلف
تصمیم‌گیری در مورد تملک مرکز داده
ایجاد مرکز داده اختصاصی با رعایت استاندارد بسیار پر هزینه و زمان‌بر است و احتمالاً موانع قانونی نیز وجود دارد. از طرفی خرید مرکز داده آماده هم ممکن به نظر نمی‌رسد. بنابراین به سادگی می‌توان تملک مرکز داده را کنار گذشته و گزینه‌های ۱ و ۲ حذف کنیم.
تصمیم‌گیری در مورد استفاده از زیرساخت ابری
زیرساخت ابری ضرورت ندارد ولی به مرور در حال فراگیر شدن می‌باشد. بنابراین بهتر است از مزایای آن بی‌بهره نمانیم.
مزایا:
- استفاده بهینه‌تر از تجهیزات سخت‌افزاری
- بهبود ویژگی‌های کیفی از جمله دسترس‌پذیری
- کاهش خطر قفل شدن به تولید کنندگان نرم‌افزار
- تطابق با ترند فناوری و سهولت کار کردن با شرکتهای فناور و پیش‌رو
- افزایش امکان کار با شرکتهای کوچک و چابک
معایب:
- اقتصادی نبودن راه‌اندازی زیرساخت ابری به ازای هر پروژه و ضرورت راه‌اندازی زیرساخت ابری برای کل پروژه‌های سازمان با
- آشنا نبودن برخی از پیمانکاران و تولید کنندگان نرم‌افزار قدیمی‌تر با این فناوری
- افزایش احتمال ایجاد ابهام در مسئول بروز اختلالات در صورت جدا بودن شرکت مسئول زیرساخت ابری و شرکت مسئول سرویس نرم‌افزار (در حالی‌که این جداسازی به لحاظ اقتصادی و دلایل دیگر پیشنهاد می‌شود)
در مجموع پیشنهاد می‌شود از زیرساخت ابری استفاده شود و یک یا دو شرکت به عنوان ارائه کننده زیرساخت ابری مورد استفاده قرار گیرند. در صورت پذیرش این پیشنهاد گزینه‌های ۲، ۴، ۶ و ۹ حذف می‌شوند.
تصمیم‌گیری در مورد تملک تجهیزات
مزایا:
- متضرر شدن کمتر در صورت گران شدن تجهیزات
معایب:
| روش | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| ۱. کرایه مرکز داده و خرید تجهیزات |
|
|
| کرایه مرکز داده و کرایه تجهیزات |
| |
| کرایه ماشین مجازی | ||
| کرایه زیر ساخت ابری |